jonkerw540 w150

 

Hommage aan Donald Judd 2012
Filip Jonker
beton

 

De reeks van Fibonacci: 0,1,1,2,3,5, etc.
Ofwel: 0+1=1; 1+1=2; 1+2=3; 3+2=5
Ofwel elk element in de rij is de som van de voorgaande twee elementen.

gulden snedew150   Fibonacci geeft in de verhoudingen de gulden snede weer: 2+3=5 wil zeggen op een lijnstuk van vijf is de gulden snede de scheiding tussen 2 en 3.
4 komt dus niet in de rij van Fibonacci voor, en 9 ook niet.
Hier wel: tel de noppen op de ‘legostenen’ maar: 1+1=2 (linkersteen); 2+1=3 (middensteen) en dan gaat het mis. Helaas geen gulden snede. Is dat bij Donald Judd, naar wie de titel verwijst, ook zo?
     
judd1   Wat een schavuit, die Filip Jonker. Bij Donald Judd komen helemaal geen oplopende reeksen voor. Zijn beelden zijn altijd opgebouwd uit dezelfde elementen en niet zoals in deze hommage uit steeds groter wordende delen. Overigens bestaat één van Judds beroemde beelden uit zes identieke kubussen. Daarvan zegt Rémy Zaugg dat wij de derde als midden gaan zien, met aan weerszijden twee symmetrisch opgesteld: we zien een hiërarchie en niet meer een gelijkwaardige naast-elkaar-opstelling.
     
donaldjudduntitled   Dit beeld Van Donald Judd onttrekt zich aan de ‘normale’ Judds. Het heet - zoals altijd - Untitled, maar nu met de toevoeging (Swiss box progression). Het is van geverfd aluminium, 29,8 x 180,3 x 29,8 cm.
De onderlinge lengtes van zwart, geel en rood zijn 30, 60 en 90 cm. 6 en 9 komen in de rij van Fibonacci niet voor, 60 en 90 ook niet. Ook hier geen gulden snede maar twee gelijke helften: zwart en geel is samen even lang als rood. Geel is twee maal zwart, rood is drie maal zwart. Er is sprake van harmonie, ritme, een oplopende reeks en verwarring over de maatvoering, doordat de kleuren gezichtbedrog in de hand werken.
     
jonker2   Wat een schavuit, die Filip Jonker. Want zijn reeks 2 + 3 + 4 is een andere dan die van Judds 1 + 2 + 3. Jonkers beeld bestaat uit 9 noppen in totaal en vijf kleuren, tegeover Judds 6 dozen en 3 kleuren. Hoezo dan Hommage? Het lijkt eerder op een ‘showing off’ van hoe het ook nog anders kan, met dank aan Judd die deze mogelijkheid dus niet heeft getoond. Een hommage met een knipoog.
     
jonker3   Deze foto toont schuin van boven gezien dat het bij Jonker om een enkele rij gaat van twee stenen op elkaar. Er zijn dus in totaal 6 stenen in het spel (bij Judd 18!) De enige kleur die twee maal voorkomt is blauw. Het systematische van Judds kleuren is dus ook doorbroken. Dat het geen Lego-stenen zijn wordt nu ook duidelijk: de noppen van Lego boven op de stenen zijn altijd rond. Wat nu? De titel helpt niet echt en lijkt eerder een dwaalspoor. Tevens is het geen Lego-plagiaat hoewel de stenen zich wel degelijk als bouwstenen voordoen. Wat wil de kunstenaar zeggen met dit beeld?
     
    Het plastic van de speelgoedbouwstenen is vervangen door loodzwaar beton. Het hoogglanzende hangende aluminium van Judd heeft een mat, aan de grond gekluisterd tegenbeeld gekregen. Spelen, zal de kunstenaar bedoelen, doe je met materiaal, zelfs als het om een ander kunstwerk gaat. Daardoor wekt het een ander gevoel dan het origineel, en door dat andere gevoel krijgt het een andere betekenis. Het spel is nu een onwrikbaar monument geworden en heeft het lichte aluminium een plek op aarde gegeven. Tijdens de excursie kunnen we nog eens mooi het begrip toe-eigenen uitdiepen…

1000 Resterende tekens