22 Erika Koehler : RELICS OF THE FOSSIL ECONOMY II

Gegevens
(Leestijd: 3 - 6 minuten)

Gezien op de KunstRai 2025:

Erika Koehler (NL 1972):
RELICS OF THE FOSSIL ECONOMY II,
RATIO FUELING THE ECONOMY
(Sin: Avaritia1), 2019

Courtesy :Galerie Chiefs en Spirits

Foto Mandarte

 

  fig.1 Koehler Averitia voorzijdefig.1 Koehler Averitia voorzijde  
 

Erika Koehler (NL 1972):
RELICS OF THE FOSSIL ECONOMY II,
RATIO FUELING THE ECONOMY (Sin: Avaritia), 2019

Historic metal objects /mixed media 36 × 28 × 14 cm
Courtesy :Galerie Chiefs en Spirits

Gezien in brons op de Kunstrai 2025 
Foto Mandarte

  
  Een benzineblik, ook wel jerrycan, voor 5 liter. Afgegoten in brons. Aan deze zijde vier personenauto’s symmetrisch rond een hutkoffer. Tussen de banden van de koffer een jakobsschelp, zoals gebruikt in het logo van shell. De zijkanten van de handvaten zijn dichtgemaakt, en ook het scharnier van de vuldop is dicht aan het vat gekleefd. Alle oppervlakken dragen afgegoten miniatuurauto’s van personenwagens, een shovell, een vrachtwagen, allemaal oude modellen.  
  Fig.2 WasvrouwFig.2 Wasvrouw  
  Aan de voet van deze zijde staat een krom voorovergebogen vrouw. Zij doet de was in een rivier, gesymboliseerd door stenen in een plas. Het lijkt erop dat er olie uit de jerrycan in het water lekt. Op andere afbeeldingen, de zwart-witte van galerie Chiefs and Spirits, is dit detail niet aanwezig. Misschien is het later toegevoegd voor de Kunstrai.   
  fig.3 Koehler Averitia achterzijdefig.3 Koehler Averitia achterzijde  
 

Aan de andere zijde is de jerrycan nog voorzien van de Duitse tekst. Kraftstoff 5 Liter. Feuergefährlich. Daartussen een miniatuur racewagen met de neus naar boven. En boven de tekst in het handvat een reisbus, misschien afgegoten van speelgoed.

  
  fig.4 kanister kraftstoff 5l ddr 01 z1fig.4 kanister kraftstoff 5l ddr 01 z1  
 

Dit is een afbeelding van een originele Duitse jerrycan, zoals in de sculptuur door Erika Koehler gebruikt. Duidelijk zijn de ingebrachte patronen, de vuldop en handvaten te zien. Vergelijking met de sculptuur doet vermoeden dat Erika niet alleen een originele jerrycan, maar ook bestaande modellen van auto’s heeft gebruikt.

Het afgieten in brons is een methode om de houdbaarheid van voorwerpen te verlengen. Daarnaast krijgt het voorwerp een economische meerwaarde, ook al is brons geen edelmetaal, maar een legering van koper en tin.

De titel suggereert dat de economie die gebaseerd is op fossiele brandstof voorbij is. Er resten alleen nog een paar overblijfsels die de moeite waard zijn om te bewaren. Tegelijkertijd verwijst de titel naar een van de zeven hoofdzonden, Avaritia.

  
  Avaritia, de Latijnse benaming voor hebzucht, is het verlangen naar macht, geld, rijkdom of bezittingen. Hebzucht wordt een hoofdzonde als door het najagen van bezit, een ander hetzelfde bezit niet kan verkrijgen. De misdaden die uit de hebzucht voortkomen zijn ontrouw, verraad, omkoping en diefstal.2  
   fig.5 Koehler Averitia Driekwart aanzichtfig.5 Koehler Averitia Driekwart aanzicht  
 

Erika Koehler is zowel diplomaat als kunstenaar3 . Zij maakte een serie werken van de zeven hoofdzonden. Deze is er dus een van. Op de website zijn de andere zes te zien. Haar techniek berust op het verzamelen van kleine voorwerpen die ze plaatst op en in grotere dragers, die een stroom van associaties oproepen. Zo bestaat bijvoorbeeld de 7e hoofdzonde acedia uit een vogelkooi met daarin een classicistische, mannelijke torso.

Foto: Galerie Chiefs en Spirits		  
  fig.6 Jheronimus Bosch de zeven hoofdzondenfig.6 Jheronimus Bosch (ca. 1450–1516),
De zeven hoofdzonden detail: Avaricia. olieverf op paneel,
h: 119,5 cm x b: 139,5 cm Madrid, Museo Nacional del Prado		  
  Een van de oudste beeldende weergaven van de 7 hoofdzonden is gemaakt door Jheronimus Bosch. Op het tafereel van Avaricia zien wij hoe een baljuw4 - herkenbaar aan zijn staf – die moet waken over de objectiviteit van rechters, zich door twee mannen laat beïnvloeden en omkopen. Twee bijzitters zijn druk in de weer met een juridisch contract, aan het zegel te zien.  
 

Erika vertaalt de zonde naar onze eigen tijd. Hoewel de allegorie enigszins in onbruik is geraakt blaast zij de symbolische voorstelling nieuw leven in.5 
De olie- of benzinejerrycan verwijst naar de uitputting van de fossiele grondstoffen enerzijds en naar de eigen verantwoordelijkheid van alle gebruikers anderzijds. De wasvrouw aan de voet van het blik is de dupe van de ongebreidelde hebzucht. Autobezitters maakt de praktijken van de grote oliemaatschappijen niets uit. Gebruikers en producenten nemen haar ondergang voor lief. In termen van Erika Koehler zelf: “Rationeel gedrag. De basis van het Avaritia-kapitalistische geloofssysteem, dat de industriële motor aandrijft.”6
De wasvrouw wordt binnenkort door de monsterlijke benzinehonger vermorzeld.

  
 

Blijft nog de twijfel hoe de titel te vertalen: Relics: overblijfsel of relikwie?

Van Dale:

  • over·blijf·sel (het; o; meervoud: overblijfselen, overblijfsels) 1overschot, restant: een overblijfsel uit de middeleeuwen; de overblijfselen van de lunch
  • re·li·kwie (de; v; meervoud: relikwieën) 1 als heilig beschouwd overblijfsel
  
  Hier is geen sprake van een relikwie. Jheronimus Bosch en Erika Koehler uiten kritiek op de hoofdzonde. Er is geen heiligheid die bewaard moet worden. Maar Koehler verbronst het overblijfsel wel, zoals relikwieën uit de middeleeuwen in gouden kastjes worden bewaard. Ze maakt er een blijvende waarschuwing van, voor ons en de komende generaties.  
 

Als u op de plaatjes hieronder klikt, ziet u een vergroting

 

  
 

Eindnoten en fotoverwijzing

[1] De zeven hoofdzonden zijn:

  1. Superbia (hoogmoed - hovaardigheid - ijdelheid - trots)
  2. Avaritia (hebzucht - gierigheid)
  3. Luxuria (onkuisheid - lust - wellust)
  4. Invidia (nijd - jaloezie - afgunst)
  5. Gula (onmatigheid - gulzigheid - vraatzucht)
  6. Ira (woede - toorn - wraak - gramschap)
  7. Acedia (gemakzucht - traagheid - luiheid - vadsigheid)

[2] https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdzonde

[3] https://chiefsandspirits.nl/artists/53-erika-koehler/overview/

[4] https://isgeschiedenis.nl/nieuws/verdwenen-beroep-de-baljuw

[5] Een allegorie is in de beeldende kunst een symbolische voorstelling waarbij een idee of abstract begrip (bijvoorbeeld deugden en ondeugden) wordt verbeeld door één of meer personificaties, personen en concrete zaken.

6 De origine ondertitel op de site van Chiefs and Spirits luidt: “Rational behaviour. The basis of the Avaritia- capitalist belief system, fueling the industrial motor.

Alle foto’s © Mandarte (2025)  tenzij anders vermeld.

  

 

 

 

Mijn reacties Abonneren

1000 Resterende tekens

MZMK